AŞIKLARIMIZ

KIZLAÇ KÖYÜ : AŞIKLARIMIZ, TÜRKÜLERİMİZ

 

Kalktı göç eyledi Avşar elleri

Ağır ağır giden eller bizimdir.

Arap atlar yakın eder ırağı

Yüce[1] dağdan aşan yollar bizimdir.

 

Kırşehirli Muharrem Ertaş'ın  Türkiye’ye duyurduğu Dalaloğlu’na ait bu türkü aslında bizim Gavurdağını anlatır. Türkünün orjinali de Yüce dağdan değil Göğce dağdan aşan yollar bizimdir şeklindedir. Benim çocukluğumda Rahmetli Datlı Apık (Abdurrahman Tatlı, Annemin amcasının oğlu) türküyü bu şekliyle söylerdi.

Benim çoculuğumun geçtiği Karlakkaçan Banı’sında komşumuz olan ve yaşlı ve hasta olduğu için oğlaklarını bize güttüren Rahmetli Datlı Apık bize hikayeler anlatır ve türküler söylerdi. Benimde ayağım topal olduğundan oğlakları genelde Mustafa Dayımın oğlu Şaban güder, ben de Datlı Apık’a refaket eder, onun türkü ve hikayelerini dinlerdim. Onun hasta olduğu zaman oğlaklarını torunu İdris gütmeye gelirdi. İdris’le hiç anlaşamazdık. Söz dinlemez, oğlakların önüne gitmez veya isteğimizi yapmazdı. Bizde Şaban’la oğlakları seçer, ayrı güderdik. Akşam eve gelince de büyüklerimizden ya azar işitir, yada dayak yerdik. İdris’te kendi oğlakları ile birlikte dedesinin oğlaklarını güdemez, rahmetli hasta haliyle yanımıza oğlaklarını güttürmeye gelir, oturduğu yerde bize hikaye ve türküler anlatırdı. Anlattığı hikayelerin, söylediği türkülerin büyük çoğunluğu Dadaloğlu’na, Kozanoğlu Beyleri ile Gavurdağı Ağalarına ait olurdu. Ben küçük çocukken de vefat etti. O rahmetliden kalma hala uzun hava türkülerimize kulak aşinalığım var. Hala uzun hava türkülere ilgi duyarım.

Biraz büyüdüğümde benim Dedem Halilcioğlu’nunda (Halil Tatlı) türkü söyleyen bir ozan olduğunu, kardeşi Tatlı Ali’ninde ozan olduğunu öğrendim. Rahmetli annem Bekiroların annesi için babasının  söylediği şu dörtlüğü bazan söyler, hikayesini de anlatırdı:

Ocağa kurmuş sacı

Eline almış oklavacı

Bekir Dayımın ellengeci[2]

Haydi yaylaya, yaylaya...

Annemin babası askere gitmeden önce, saz çalıp türkü söylermiş. Köylüler yazın yaylaya gider, gidemeyenler köyde kalırmış. Bizim köyde Yılmazlar ve Karagözler sülalesine lakap olarak Bekirolar denirmiş. Bekirolar pek yaylaya gitmediğinden genelde köyde kalırmış. Yine böyle bir yayla zamanı köyde kalan Bekirolardan bir kadın ekmek yaparken köye gelen dedeme türkü söylemesini, söylerse kendisine Yağlı Bazlama[3] vereceğini söyler. Dedemde:

-Deli karı! Ben türkü söylersem sen beni kovalarsın! Bazlamayı ver, öyle söyleyim. Der ve bazlamayı yedikten sonra yukarıdaki dörtlüğü söyleyince dediği gibi karı oklavayı çeker ve”Ben ellengeçmiyim” diye kendisini kovalar.

Annemin Babası, aynı zamanda Babamın da Halasının oğlu olan Halilcioğlu, annem iki yaşında iken askere gitmiş ve bir daha geri dönmemiş. Kafkas cephesinde şehit olmuş. Şehitlik haberi de köye geldikten beş yıl sonra o da yanlışlıkla Havva Nineme söylenmiş. Anlatıldığına göre dedemin babası köydeki okulda hoca imiş. Kendisi de kardeşi Ali’yle birlikte saz çalarmış. Kendisine:

-Baban Hoca! Sen de saz çalıyorsun! Bu sana yakışıyormu? Dediklerinde:

-Şeyimi keserler mi? Diye sorar, Kesmezler! cevabını alınca da:

-Hiç mesele değil öyleyse. Dermiş.

Datlı Ali’nin de bilinen en meşhur türküsü Ağ Gelin türküsü imiş. Bu türküyü Yukarı Kaya dibinde oturan Meyrem Koca’nın oğlu  Ağzıküçük lakaplı Mustafa’sı için Antep yöresinde getirilen ve güzelliği ile meşhur gelini için söylediği anlatılırdı:

Bir kuş geldi Ağcadağ’a, Ziyarat’a, Kaya’ya

Uçtu geldi kondu bizim avluya,Ağ gelin, Sürmelim...

Şeklinde devam eden türkü bozlak veya uzun hava olarak söylenirdi.

Annem bu gelinin geldiğinde 6-7 yaşlarında olduğunu, bu türkünün Amcası Datlı Ali’ye ait olduğunu anlatır, Ağ  gelinin onbeş-yirmi gün sonra da geri gittiğini söylerdi. Babam da hikayeyi doğrular, Ağ gelinin kayınbabası Meyrem Koca’ya:

-Baba! Hastanın karısı olur, topalın karısı olur, körün karısı olur. Fakat Deli’nin karısı olmaz. Bana izin ver ben gideyim diyerek kayın babasından izin almış ve gitmiş diye anlatırdı. Güzelliği ile meşhur olan bu geline Datlı Ali bu türküyü yakmış, yaktığı bu türküyü de İslahiye Şatırhüyük Köyünde bir düğünde söyleyince uzun hava ve bozlak olarak benimsenmiş, 1930’lu yıllarda TRT sanatçısı ve türkü derleyicisi Nurettin Sarısözen tarafından derlenip te Radyodan yayınlanınca da tüm Türkiye bu türküye sahip çıkmıştır.

Ben, bu türküyü rahmetli Datlı Apık’tan sonra Ankara’da Keskin FM’de bu orijinal haliyle dinleyince TRT’nin Ankara Balgat’ta bulunan merkez binasına gitmiş,bu türkünün kaydını aramış bulamamıştım. Ayrıca bu türkünün Macar Bardok tarafından da derlendiğini öğrenmiştim. Bu gün halk arasında bu türkünün orijinal haline pek benzeneyen  “Ağ Gelin indimola yayladan” sözleriyle devam eden yeni tabirle “çakma[4] Ağ Gelin” türküsü söylenmektedir.

Kızlaç Köyü'ne ait olan türkülerden bir tanesi de meşhur Alageyik Türküsü'dür. Kızlaç'ın arkasındaki Ağcadağ'daki kayalıklara geyik avına giden ve kayadan düşerek ölen avcının türküsünü anlatır:
Bende gittim bir geyiğin avına
Geyik çeki beni kendi dağına ...

diye devam eden türkü bu gün itibariyle Türkiye'ye mal olmuş bir türküdür. Bu konuda kitap yazan meşhur yazarlardan Yaşar Kemal, gençliğinde Kızlaç Köyü'ne gelmiş, Kaya dibinde Kara Cuma  Lakaplı Babamın Halasının Torunu, Annemin de Amcasının Oğlu Cuma Tatlı'nın evinin giriş kapısında bulunan bir çift Geyik Boynuzunu kitabında abartılı bir şekilde anlatmaktadır. Kızlaç Köyü'nü abartılı bir şekilde anlatsa da Alageyik Efsanesini anlatan bir kitap yazmıştır.

Alageyik Türküsüne film çeken meşhur aktör Cüneyt Arkın, filmin çekimlerine o tarihte Bahçe İlçemize bağlı olan Hasanbeyli İlçesi Köylerinde çekmiş olsa da, Filmin final sahnesinde geyiğin göründüğü yer Kızlaç Köyü'nün Güney Batısı, yani Kızlaç-Karafenk (Hasanbeyli) sınırıdır.

Kızlaç Köyünün Kuzey arkası meşhur kayalıklarla dolu olan Ağcadağ Tepesidir. Eskiden büyük Kamalak, Andız ve Akçaağaç ormanıyla kaplı olan bölge bugün büyük oranda ağaçlardan temizlenmiş çıplak kayalık görünümündedir. Eskiden Rahmetli babam her kurban bayramından önce bu kayalıklara gider, bir yük kurumuş Andız Ağacı kökü getirirdi. Kurban bayramında bu Andız Kökleri yakılarak kor haline getirilir, Bayramda Çaman bu korun üzerinde pişirilir, bu da ete güzel bir lezzet katardı. babam bu alışkanlığını uzun süre devam ettirdi. Ancak ihtiyarlayınca bıraktı. Bizlerde okuyup memur olduğumuz ve köyde ikamet etmediğimiz için bu unutuldu gitti.  Bu gün itibariyle Devlet bu kayalıkları yeniden ağaçlandırma çalışması başlatmıştır. Yine eskisi gibi olması için yüzyıllar gerekmektedir.

Bende çocukluğumda saza merak sarmış, hatta “Gelin ayşem” türküsünü notalı olarak çalmayı öğrenmiştim. Otaokulda okurken Müzik yarışmasında: “Aşağıdan gelir omız omuza” türküsüyle birinci seçilmiş, hastalığım nedeniyle türkü söyleme isteğimde yarım kalmıştı. Büyüklerimiz de saz çalmaya şiddetle karşı çıktıkları için tabir caizse hevesimiz kursağımızda kalmıştı. Bizde dedemizin yolunda gidememiştik.

Yine K Maraş’ta okurken 1976 yılında köylümüz ve anneminde Üvey Dayısının çocukları olan Adem, İlyas ve enişteleri Maraşlı Mehmet tarafında Maraş Kalesinde bulunan Aile Gazinosu kiralanmış, İslahiye’de inşaat işçisi iken Garson olarak aldıkları bu günün meşhuru İbrahim Tatlıses’e (Gerçek soyadı Tatlı olup Şanlıurfa’lıdır. Bizim köydeki Tatlı’larla soyisim benzerliği dışında bir akrabalığı yoktur.) canlı olarak türkü söyletirlerdi. Maraş kalesinde Aile Gazinosunda çalışırken canlı olarak sahneye çıkar, müşterilere türküler söylerdi. Ben öğrenci olduğum için ve aile olarak gelmeyenler Gazinoya alınmadığından tek olarak gelmezdim. Ya gazinoyu işleten Maraşlı Mehmet’in hanımı veya akrabalarıyla, ya da bizim köydeki lokantayı işleten Sarı Kamil’in eşi veya çocukları ile gelirdim. Biz müşteri olmadığımızdan çalışanların içinde olur, bazanda onlara yardım ederdik. İbrahim Tatlıses’i o yıllarda yakından görür ve dinlerdim. Gazino içkili olduğundan arkadaşlara da gazino yerine sinamaya gittiğimi söylerdim. O yıl “Ayağında Kundura” türküsüyle meşhur oldu ve garsonluğu bıraktı. Maraşlı Mehmet’te o yıldan sonra K.Maraş İmam-Hatip Lisesinin yanında bulunan Gücsüzler Yurdu’na Aşçı oldu. İşletmeciliği bıraktı. Zaman zaman yanına uğrardım. Bana çok yardımı olmuştur. Mezun olduktan sonra da bir daha göremedim.

Ankara Bala’da memurken dinlediğim bizim Gavurdağına ait türkülere orada Keskin Türküleri dendiğini öğrenmiştim. Keskin ağzı denilen türkülerin büyük çoğunluğu bizim Gavurdağı türküleriyle birebir uyuştuğu gibi Kırşehir ve Keskin’li aşıkların söylediği uzun hava, bozlak veya türkülerin bazıları Dadaloğlu’na veya Karacaoğlan’a ait olurdu. Ben dinlediğim bu türkülerin bizim yöresel türkülerimiz olduğuna kimseyi inandıramamıştım.

Yıllar sonra Osmaniye Kadirli’ye memur olarak geldiğimde Soy kütüğümüzü[5] araştırdığım zaman Keskin Ağzı olarak dinlediğim türkülerin bizim Gavurdağında Fırkai İslahiye tarafından Kırşehir ve Keskin’e sürgün edilen Kilisli Deli Halil ve  Küçükali oğlu Mustafa Paşa’nın adamları olduğunun belgesini buldum. Küçükalioğlu Mustafa Paşa Dedemin anne tarafından dedesi Seydo Ağanın babasıydı. Kayıtlara göre Fırkai İslahiye tarafından hile ile yakalanmış, önce İstanbul’a, oradanda Niş’e sürgün edilmişti. Adamlarınında büyük çoğunluğu Kırşehire ve Keskin’e sürülmüştü. Keskin Kaymakamına bilgisayar üzerinden bu belgelerden bahsederek bununla ilgili ellerinde kitap, bilgi ve belge olup olmadığı, varsa tarafıma gönderilmesini istedim. Kaymakam Bey verdiği yazılı cevabında söylediklerimi doğrulamakla birlikte ellerinde herhangi bir belgenin olmadığını, Halk Eğitim Merkezi ile irtibata geçmemi istemiştir. Halk Eğitim Merkezleri genelde yöresel giysi, oyun ve türkülerle ilgilendiği, tarihi geçmişlerle ilgilenmediği için irtibata geçmedim.

Yine soykütüğü araştırmalarımda, Dedemin Anne tarafından büyük dedesinin Küçükalioğlu Mustafa Paşa olduğunu öğrendiğim gibi Baba tarafınfan Büyük Dedesinin Fırkai İslahiye tarafından İstanbul’a sürgün edilen Kozanoğlu Beylerinden Halil Bey olduğunun belgelerine ulaştım.

Dadaloğlu bizim Gavurdağı yöresinde yaşamış ve Gavurdağı türküleri ile meşhurdur.

Halk arasında bu gün Kanlıgeçit ismi ile bilinen yerde Çukurovaya inmek isteyen Cerit Aşireti ile yaptığı kavgayı anlatan:

 

Ey der Dadaloğlu’m yandım yakıldım.

Yarsuvat’ta güreş ettim yıkıldım,

Üçyüz atlı ile harbe dıkıldım.

Yüzü burda, ikiyüzü nic’oldu.

 

Dizeleri ile yenilgisini anlatır. Bu aşiret kavgalarını önlemek ve halkı yerleşik düzene geçirmek üzere Osmanlı tarafından Fırkai İslahiye adında bir Islah ordusunun Ahmet Cevdet Paşa komutasında yöreye gönderilmiştir. Bu ordu Gavurdağının hakimi olan Küçükalioğullarını ve Kozan dağının hakimi olan Kozanoğullarını bölgeden sürmüştür. Bunu Ahmet Cevdet Paşa tezakir atlı eserinin üçüncü ciltinde açık açık anlatır. Ayrıca Osmaniye Valiliği İl Kültür Müdürlüğü’nün yayınladığı ve M.Fatih Sansar’ın bir araştırması olan Fırkai İslahiye ve Osmaniye adlı eserde de Fırkai İslahiye ordusunun Osmaniye’de yaptıkları işleri Ahmet Cevdet Paşa’yı esas kaynak alarak diğer kaynaklarla birlikte açık açık anlatır.

 

Dadaloğlu, hem Küçükalioğlu Mustafa Paşa ve hemde Kozanoğulları beyleri için türküler söylemiştir. Küçükalioğlu Mustafa paşa için söylediği:

 

Yine tuttu gavur dağı boranı,

Hançer vurup, acarladı yaramı,

Sana derim Mıstık Paşa öreni

İçindeki bunca beyler nic’oldu.

Sabahaca kandilleri yanardı,

Soytarılar fırıl fırıl dönerdi

Ha deyince beşyüz atlı binerdi.

Sana inip, konan beyler nic’oldu.?

....

Kozanoğlu Beyleri ve Fırkai İslahiye Ordusu için söylediği:

Aşağıda Yusuf Paşam geliyor,

Düşmanına karşı koyan merd’olur.

Şahin kocasada vermez avını,

Ta ezelden kurd eniği kurd’olur.

...

Dizelerinde Fırkai İslahiye’nin iskanına karşı gelmeyi destanlaştırır. Fakat Kozanoğulları Fırkai İslahiye’ye karşı gelmemiştir. Bizim büyük dedemiz olan Kozanoğlu Halil Bey kardeşi Hacı Bey’ide alarak Aziziye (Kayseri Pınarbaşı)’de üçbin kişilik adamıyla (bazı kaynaklarda bu sayı onbin olarak geçmektedir.) Fırkai İslahiye Ordusuna katılınca diğer Kozanoğlu Beyleri Fırkai İslahiye Ordusuna karşı gelememiştir.

Fırkai İslahiye Ordusu bölgede düzeni sağlamak için tüm Kozanoğlu Beylerini Kozan dışına sürmüştür. Buna bizim büyük dedemiz Halil Bey’de dahildir. Bu ülkede Başbakanlık yapan Sayın Prof. Dr.Necmettin Erbakan’ın Dedesi Hüseyin Bey’i de alarak İstanbul’a sürgün gitmiştir. Halil Bey’in torunu Abdurrahman Efendi İstanbul’da Erbakan’ın babasıyla okuyup Mustandik (Savcı) olarak Fırkai İslahiye ordusunun kurduğu ve adını bu ordudan alan İslahiye’ye (Erbakanın babasıda Erzurum’a Mustandik) atanınca Babası Haci Bey (Tatar Hacı) Kızlaç Köyüne geri gelip yerleşmiş ve Kamanağzı Mezarlığında meftundur.

Dadaloğlu'nun, iskandan sonra söylediği Kırşehir ile ilgili türküleriyle de Küçükalioğlu Mustafa Paşa’nın adamlarıyla birlikte Kırşehir yöresine  sürgün edildiği anlaşılmaktadır.

Benim konunun Kızlaç Köyü ile olan ilgisine gelince: Kızlaç Köyü’nün karşısında olan ve asırlık Kocaçınar’ın üst tarafında yer alan Çukuryurt ve Acı Alma ile ilgilidir. Acı Alma’ya gidipte oradaki taş harabeleri bilmeyen yoktur. Osmanlı döneminde Doğunun geçit yeri olan Aslanlıbel (Belinbaşı) ve Hasanbeyli (Fevzipaşa) geçit yerinin tam ortasında yer alan bu yerler Dadaloğlu türkülerinde sık sık dile getirilmektedir. Eskiden şu an mevcut yollar olmadığından kervan yolları mevcuttu. Ve bu yollar denetim altında tutulurdu. Bu isimlerle ilgili yaptığım çalışmalarda Feke’de Maraş tarafında da bu isimde yerler olsa da yukarıda bahsettiğim Kanligeçit (Yarsuvat)’te Ceritlerle yapılan kavgada anlaştığı diğer beylerden habersiz olarak ve Gavurdağı'ndan hareketle (muhtemelen Acı Alma’dan) Ceritlere arkadan saldırdığı, bu günkü gibi haberleşme olmadığından üçyüz (bazı kaynaklarda dokuzyüz) kişilik adamlarıyla Ceritleri yararak o zaman yerleşim yeri olan Kadirli yakınlarındaki Anavarza Kalesine ulaştığı, diğer beylere kızarak yukarıda bir dörtlüğünü aldığım Yarsuvat (Kanlıgeçit)türküsünü söylediği halk arasında hala anlatılmaktadır.

Benim soy kütüğümüzü[6] çıkarmamda da bu Çukuryurt ve Acıalma’nın büyük yeri vardır. Buranın Avşarların yaylası olduğu ve Fırkai İslahiye’de yayınlanan Kozanoğullarına ait secerede Halil Beyin oğullarına kaldığı Kızlaç Köyündeki akrabalarımızla tesbit ve tescil edilmiştir. Eski anlatımlarda bu yöndendir. Fırkai İslahiye ordusunun hareketi de bu anlatımları doğrular niteliktedir.

Kozanoğlu Sülalesinin Farsak veya Varsak Afşarlarının Arıklı Cemaatinden olduğu kayıtlarla mevcutur. Türküleri bu yörede halk arasında hala söylenen Karacaoğlan’da Farsak veya Varsak Türkmelerindendir. Yani bizimle aynı soydan ve aynı boydandır ve farklı türkülerle bu yöreyi anlatmaktadır:

Vara vara vardım Alma deresi,

Uzak kaldı nazlı yarla arası,

Artıyor, eksilmez gönül yarası,

Saran kollar yorulur mu bir zaman.

.....

Araştırmacı İsmail Görkem: TÜRK GÖÇER ŞAİRLERİNE AİT ESERLERİN  DERLEME, İNCELEME VE DEĞERLENDİRME SORUNLARI (Dadaloğlu’nun “Kalktı Göç Eyledi” Türküsünden Hareketle)* adlı yazısında:

“Tespitlerimize göre Dadalı Musa, 1776 tarihinde sağdır. Dadalı Musa’nın oğlu olan ve ‘Dadaloğlu’ mahlâsını kullanan ‘Veli’ de H. 1262 (M. 1845-46) yılından evvel ölmüştür (Görkem 2006: 28-32).  ‘Dadalı Musa’ veya ‘Dadaloğlu Veli’ye ait metinlerin, 1865-66 yıllarında Derviş Paşa ve Ahmet Cevdet Paşa tarafından yapılacak olan ‘Fırka-i Islahiyye’ hareketinden önce yeniden üretildiği (=re- production) kanaatindeyiz. Böyle olunca, elbette türküde anlatılanların, ‘Fırka-i Islahiye’ öncesinde Türkmen aşiretlerinin yaşadığı ‘iskân hatıraları’ olduğu düşünülmelidir. Muhtemeldir ki, şiir ‘Dadaloğlu’ mahlası halk hafızasında korunarak, özellikle Afşar Türkmenleri arasında ‘Fırka-i Islahiyye’nin acılarını dile getiren bir niteliğe büründürülmüştür. Şiirin Cingözoğlu Seyyid Osman’ adına derlemelerinin mevcudiyeti, bu hususu doğrulamaya yarar mahiyettedir (bk. Görkem 2006: 282- 284).”

Bu tesbit afaki olup ne kişi, ne zaman, nede söylenen türkülerle uyuşmaktadır. Benim bunu anlatmamdaki nedende böyle masa başı afaki anlatımlar yerine gerçeğin kişi, zaman ve mekan üçlemine uygun gerçek söylemlerin ortaya çıkartılmasıdır. Özellikle harf devriminden (yıkımından) sonra halk geçmişinden mahrum bırakılmıştır. Kendi menfaatinden başka hiçbir şey düşünmeyen yeni bir nesil oluşturulmak istenmiş ve bundan da büyük başarı sağlanmıştır. Geçmişe sövmek makam ve mevki sahibi yapmıştır. Buna da en iyi örnek  Milli Şairimiz M.Akif Ersoy’un:

Gelenin hatırı için geçmişe asla sövemem.

 

Demesi ve bu ülkeyi terk ederek Mısır’a gitmek zorunda bırakılmasıdır.

Benim gerçek isimlerle, yer ve zamanla anlatmam gerçeğin ortaya çıkarılması içindir. Saz çalmayı aptallık sayan aptallara, aptallıklarını hatırlatmak içindir. İçinde bulundukları cehaletle sazı şeytan aleti sanıp kıranlar, biz Avşarların büyük bir geleneği olan “Aşıklık geleneğinin” yok olmasına büyük katkı sağlamışlardır. 

Onun için Dadaloğlu’nun şu dizeleriyle yazıma son veriyor ve bu türkünün Acıalma ve Çukuryurt'tan göçü anlattığına inanıyor ve bunun araştırılması gerektiğine inanıyorum:

Ey der Dadaloğlu’m kavga kurulur,

Öter tüfenk, davlumbazlar vurulur,

Nice koçyiğitler yere serilir,

Ölen ölür, kalan sağlar bizimdir.

 

 

                                                                                     29.10.2014

                                                                                 Mustafa DEMİR

                                                                                   OSMANİYE

---

[1] Aslı Göğcedağ’dan aşan yollar bizimdir.

[2] Ellengeç: Yengeç’in yöresel adı. Genelde zayıf olan kişilere söylenir.

[3] Bir tür yağlı kalın gözleme.

[4] Çakma: Aslına benzeterek söylenmiş uydurma türkü.

[5] Sülalemizin tarihi geçmişi. Kızlaçlı Fakılar olarak musdem80.blogspot.com adresinde yayınlanmıştır.Aynı zamanda Kızlaç Köyü’nünde geçmişi olmaktadır. İsteyen kişiler akrabalık durumuna göre Seceresini çıkarabilir.

[6] Soy kütüğümüzü de “Kızlaçlı Fakılar” adı ile ve kaynaklarıyla birlikte yayınladım. Benim çalışmalarımı hazırladığım, içinde köylerde düğün ve mevlitlerde çektiğim görüntülerimin, çalışma yazılarımın ve belgelerimin bulunduğu harici Harddisk’imin tarfik kazasında engelli olan oğlum tarafından yere çalınarak kırılması üzerine yazının daha kalıcı olduğunu gördüm ve bu hatıratımı hazırladım.

 

HALDEM YARDIM DERNEĞİ TÜZÜĞÜ ONAYLANDI

DERNEK KURULUŞ BİLDİRİMİ

BAHÇE KAYMAKAMLIĞINA

 

Bahçeli Halil Demir Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (HALDEM)  tarafımızdan kurulmuştur. Gereğini arz ederim.  10/10/2014 

                                                                                                                        İmza
                                                                                                                  Mustafa DEMİR
                                                                                                    Geçici Yönetim Kurulu Başkanı 

Kaymakam

13/10/2014

 

                                                                                                         

 

BAHÇELİ HALİL DEMİR  YARDIMLAŞMA

VE DAYANIŞMA DERNEĞİ TÜZÜĞÜ

 

       

Derneğin Adı, Merkezi ve Şubesi

         Madde 1- Derneğin Adı: “Bahçeli Halil Demir Yardımlaşma ve Dayanışma  

Derneği” dir.          Kısa adı : HALDEM ’dir.

         Derneğin Merkezi : Osmaniye İli Bahçe İlçesi’dir  Şubesi açılabilecektir.

         Derneğin Amblemi: (Amblem konulacaksa Genel Kurulca belirlenir ve açıklayıcı bilgiler tüzüğe eklenir)

            Derneğin Amacı ve Bu Amacı Gerçekleştirmek İçin Dernekçe Sürdürülecek Çalışma Konuları ve Biçimleri İle Faaliyet Alanı

            Madde 2- Dernek; Trafik kazası nedeniyle özürlü kalan ve on yıl sonra ancak mahkemesi sonuçlanan Mağdur Bahçe Kızlaç Köyünden Halil Demir’in Tedavisi, Mahkemesi ve Kardeşlerinin okurken çektikleri sıkıntılar nedeniyle, Halil Demir Ailesi gibi mağdur olan kişilerin mağduriyetini biraz giderebilmek, Demir ailesini ve üyelerini bir çatı altında toplamak, engelli, hasta, bakıma muhtaç kişilerin tedavi ve rehabilitasyonuna yardımcı olmak, fakir ve muhtaç insanların ve öğrencilerin her türlü ihtiyaçlarına yardımcı olmak, üyeler arasında yardımlaşma ve dayanışma bilincini geliştirmek amacıyla kurulmuştur.

         Dernekçe Sürdürülecek Çalışma Konuları ve Biçimleri

1-Faaliyetlerin etkinleştirilmesi ve geliştirilmesine çalışmak, ihtiyaç sahibi öğrencilere burs veya faizsiz kredi vermek, Kamu kurum ve kuruluşlarına yardımcı olmak, basit aletlerle veya küçük sermayeyle iş kurabilecek üyelere faizsiz kredi sağlamak için çalışmak ve araştırmalar yapmak,

2-Kurs, seminer, konferans ve panel gibi eğitim çalışmaları düzenlemek, Halil Demir’in kazası sonrası yaşanan Tedavi ve Mahkeme süreci konusunda çalışmalar yaparak kitap, broşür, bülten hazırlamak veya seminer, konferans vs. düzenlemek.

  3-Gerekli olan her türlü bilgi, belge, doküman ve yayınları temin etmek, dokümantasyon merkezi oluşturmak, çalışmalarını duyurmak için amaçları doğrultusunda gazete, dergi, kitap gibi yayınlar ile üyelerine dağıtmak üzere çalışma ve bilgilendirme bültenleri çıkarmak,

4-Sağlıklı bir çalışma ortamını sağlamak, her türlü teknik araç ve gereci, demirbaş ve kırtasiye malzemelerini temin etmek, Kamu kurum ve kuruluşlarına da yardımcı olmak,

      5-Gerekli izinler alınmak şartıyla yardım toplama faaliyetlerinde bulunmak ve yurt içinden ve yurt dışından zekat, fitre ve bağış kabul etmek,

6-Tüzük amaçlarının gerçekleştirilmesi için ihtiyaç duyduğu gelirleri temin etmek amacıyla sağlık, iktisadi, ticari ve sanayi işletmeleri kurmak ve işletmek,

7-Üyelerinin yararlanmaları ve boş zamanlarını değerlendirebilmeleri için lokal açmak, sosyal ve kültürel tesisler kurmak, bakım ve rehabilitasyon merkezleri açmak ve bunları tefriş etmek,

8-Üyeleri arasında beşeri münasebetlerin geliştirilmesi ve devam ettirilmesi için yemekli toplantılar, konser, tiyatro, sergi, spor, gezi ve eğlenceli etkinlikler vb. düzenlemek veya üyelerinin bu tür etkinliklerden yararlanmalarını sağlamak,

9-Dernek faaliyetleri için ihtiyaç duyulan taşınır, taşınmaz mal satın almak, satmak, kiralamak, kiraya vermek ve taşınmazlar üzerinde ayni hak tesis etmek,

10-Gerek görülmesi durumunda vakıf kurmak, federasyon kurmak veya  kurulu bir federasyona katılmak, Gerekli izin alınarak derneklerin izinle kurabileceği tesisleri kurmak,

11-Uluslararası faaliyette bulunmak, yurt dışındaki dernek veya kuruluşlara üye olmak ve bu kuruluşlarla proje bazında ortak  çalışmalar yapmak veya yardımlaşmak,

12-Amacın gerçekleştirilmesi için gerek görülmesi halinde, 5072 sayılı Dernek ve Vakıfların Kamu Kurum ve Kuruluşları ile İlişkilerine Dair Kanun hükümleri saklı kalmak üzere, kamu kurum ve kuruluşları ile görev alanlarına giren konularda ortak projeler yürütmek,

13-Dernek üyelerinin yiyecek, giyecek gibi zaruri ihtiyaç maddelerini ve diğer mal ve hizmetlerle kısa vadeli kredi ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla sandık kurmak,

14-Gerekli görülen yerlerde dernek faaliyetlerini yürütmek amacıyla temsilcilik açmak,

15-Derneğin amacı ile ilgisi bulunan ve kanunlarla yasaklanmayan alanlarda, diğer derneklerle veya vakıf, sendika ve benzeri sivil toplum kuruluşlarıyla ortak bir amacı gerçekleştirmek için plâtformlar oluşturmak,

Derneğin Faaliyet Alanı

Dernek, Yardımlaşma ve Dayanışma alanında yurt içinde ve yurt dışında faaliyet gösterir.

Üye Olma Hakkı ve Üyelik İşlemleri

Madde 3- Fiil ehliyetine sahip bulunan ve derneğin amaç ve ilkelerini benimseyerek bu doğrultuda çalışmayı kabul eden ve Mevzuatın öngördüğü koşullarını taşıyan her gerçek ve tüzel kişi bu derneğe üye olma hakkına sahiptir. Ancak, yabancı gerçek kişilerin üye olabilmesi için Türkiye’de yerleşme hakkına sahip olması da gerekir. Onursal üyelik için bu koşul aranmaz.

         Dernek başkanlığına yazılı olarak yapılacak üyelik başvurusu, dernek yönetim kurulunca en çok otuz gün içinde üyeliğe kabul veya isteğin reddi şeklinde karara bağlanır ve sonuç yazıyla başvuru sahibine bildirilir. Başvurusu kabul edilen üye, bu amaçla tutulacak deftere kaydedilir.

         Derneğin asıl üyeleri, derneğin kurucuları ile müracaatları üzerine yönetim kurulunca üyeliğe kabul edilen kişilerdir. Derneğe maddi ve manevi bakımdan önemli destek sağlamış bulunanlar yönetim kurulu kararı ile onursal üye olarak kabul edilebilir.

         Derneğin şube sayısı üçten fazla olduğunda dernek merkezinde kayıtlı bulunanların üyelik kayıtları şubelere aktarılır. Yeni üyelik müracaatları şubelere yapılır. Üyeliğe kabul ve üyelikten silinme işlemleri şube yönetim kurulları tarafından yapılır ve en çok otuz gün içinde bir yazıyla Genel Merkeze bildirilir.

         Üyelikten Çıkma

         Madde 4-Her üye yazılı olarak bildirmek kaydıyla, dernekten çıkma hakkına sahiptir.Üyenin istifa dilekçesi yönetim kuruluna ulaştığı anda çıkış işlemleri sonuçlanmış sayılır. Üyelikten ayrılma, üyenin derneğe olan birikmiş borçlarını sona erdirmez.

         Üyelikten Çıkarılma

         Madde 5-Dernek üyeliğinden çıkarılmayı gerektiren haller.

         1-Dernek tüzüğüne aykırı davranışlarda bulunmak,

         2-Verilen görevlerden sürekli kaçınmak,

         3-Yazılı ikazlara rağmen üyelik aidatını ödememek,

         4-Dernek organlarınca verilen kararlara uymamak.

5-Mazeret sunmaksızın (5) beş Olağan veya Olağanüstü genel kurul toplantısına katılmamak,

6-Üye olma şartlarını kaybetmiş olmak,

Yukarıda sayılan durumlardan birinin tespiti halinde yönetim kurulu kararı ile üyelikten çıkarılır.Dernekten çıkan veya çıkarılanlar, üye kayıt defterinden silinir ve dernek malvarlığında hak iddia edemez.

         Dernek  Organları

         Madde 6-Derneğin organları aşağıda gösterilmiştir.

         1-Genel kurul,

         2-Yönetim kurulu,

         3-Denetim kurulu,

         Dernek Genel Kurulunun Kuruluş Şekli, Toplanma Zamanı ve Çağrı ve Toplantı Usulü

Madde 7-Genel kurul, derneğin en yetkili karar organı olup; derneğe kayıtlı üyelerden oluşur. Derneğin şubesinin açılması durumunda ise şube sayısı üçe kadar genel merkez ve şubelerinde kayıtlı üyelerden; şube sayısı üçten fazla olması durumunda ise genel merkezdeki kayıtlı üyeler şubelere nakledilerek şubelerin genel kurullarında seçilen delegelerden oluşur.

Genel kurul;

1-Bu tüzükte belli edilen zamanda olağan,

         2-Yönetim veya denetim kurulunun gerekli gördüğü hallerde veya dernek üyelerinden beşte birinin yazılı isteği üzerine otuz gün içinde olağanüstü toplanır.

         Olağan genel kurul, 3 yılda bir, Aralık ayı içersinde, yönetim kurulunca belirlenecek gün yer ve saatte toplanır.

Genel kurul toplantıya yönetim kurulunca çağrılır.

Yönetim kurulu, genel kurulu toplantıya çağırmazsa; üyelerden birinin başvurusu üzerine sulh hakimi, üç üyeyi genel kurulu toplantıya çağırmakla görevlendirir.

Çağrı Usulü*

Yönetim kurulu, dernek tüzüğüne göre genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesini düzenler. Genel kurula katılma hakkı bulunan üyeler, en az onbeş gün önceden, toplantının günü, saati, yeri ve gündemi en az bir gazetede veya derneğin internet sayfasında ilan edilmek, yazılı olarak bildirilmek, üyenin bildirdiği elektronik posta adresine ya da iletişim numarasına mesaj gönderilmek veya mahalli yayın araçları kullanılmak suretiyle toplantıya çağrılır. Bu çağrıda, çoğunluk sağlanamaması sebebiyle toplantı yapılamazsa, ikinci toplantının hangi gün, saat ve yerde yapılacağı da belirtilir. İlk toplantı ile ikinci toplantı arasındaki süre yedi günden az, altmış günden fazla olamaz.

Toplantı, çoğunluk sağlanamaması sebebinin dışında başka bir nedenle geri bırakılırsa, bu durum geri bırakma sebepleri de belirtilmek suretiyle, ilk toplantı için yapılan çağrı usulüne uygun olarak üyelere duyurulur. İkinci toplantının geri bırakma tarihinden itibaren en geç altı ay içinde yapılması zorunludur. Üyeler ikinci toplantıya, birinci fıkrada belirtilen esaslara göre yeniden çağrılır.

Genel kurul toplantısı bir defadan fazla geri bırakılamaz.

Toplantı Usulü*

Genel kurul, katılma hakkı bulunan üyelerin salt çoğunluğunun, tüzük değişikliği ve derneğin feshi hallerinde ise üçte ikisinin katılımıyla toplanır; çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz.

Genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesi toplantı yerinde hazır bulundurulur. Toplantı yerine girecek üyelerin resmi makamlarca verilmiş kimlik belgeleri, yönetim kurulu üyeleri veya yönetim kurulunca görevlendirilecek görevliler tarafından kontrol edilir. Üyeler, yönetim kurulunca düzenlenen listedeki adları karşısına imza koyarak toplantı yerine girerler.

Toplantı yeter sayısı sağlanmışsa durum bir tutanakla tespit edilir  ve  toplantı  yönetim kurulu başkanı veya görevlendireceği yönetim kurulu üyelerinden biri tarafından  açılır. Toplantı yeter sayısı sağlanamaması halinde de yönetim kurulunca bir tutanak düzenlenir.

Açılıştan sonra, toplantıyı yönetmek üzere bir başkan ve yeteri kadar başkan vekili ile yazman seçilerek divan heyeti oluşturulur.

Dernek organlarının seçimi için yapılacak oylamalarda, oy kullanan üyelerin divan heyetine kimliklerini göstermeleri ve hazırun listesindeki isimlerinin karşılarını imzalamaları zorunludur.

Toplantının yönetimi ve güvenliğinin sağlanması divan başkanına aittir.

Genel kurulda, yalnızca gündemde yer alan maddeler görüşülür. Ancak toplantıda hazır bulunan üyelerin onda biri tarafından görüşülmesi yazılı olarak istenen konuların gündeme alınması zorunludur.

Genel kurulda her üyenin bir oy hakkı vardır; üye oyunu şahsen kullanmak zorundadır. Onursal üyeler genel kurul toplantılarına katılabilir ancak oy kullanamazlar. Tüzel kişinin üye olması halinde, tüzel kişinin yönetim kurulu başkanı veya temsille görevlendireceği kişi oy kullanır.

Toplantıda görüşülen konular ve alınan kararlar bir tutanağa yazılır ve divan başkanı ile yazmanlar tarafından birlikte imzalanır.  Toplantı sonunda, tutanak ve diğer belgeler yönetim kurulu başkanına teslim edilir. Yönetim kurulu başkanı bu belgelerin korunmasından ve yeni seçilen yönetim kuruluna yedi gün içinde teslim etmekten sorumludur.

Genel Kurulun Oy kullanma ve Karar Alma Usul ve Şekilleri

Madde 8--Genel kurulda yönetim ve denetleme kurulu üyelerin seçimleri gizli oylama ile diğer konulardaki kararlar ise açık olarak oylanır. Gizli oylar, toplantı başkanı tarafından mühürlenmiş kağıtların veya oy pusulalarının üyeler tarafından gereği yapıldıktan sonra içi boş bir kaba atılması ile toplanan ve oy vermenin bitiminden sonra açık dökümü yapılarak sonuç belirlenir.

Genel kurul kararları, toplantıya katılan üyelerin salt çoğunluğuyla alınır. Şu kadar ki, tüzük değişikliği ve derneğin feshi kararları, ancak toplantıya katılan üyelerin üçte iki çoğunluğuyla alınabilir.

Toplantısız veya Çağrısız Alınan Kararlar*

Bütün üyelerin bir araya gelmeksizin yazılı katılımıyla alınan kararlar ile dernek üyelerinin tamamının bu tüzükte yazılı çağrı usulüne uymaksızın bir araya gelerek aldığı kararlar geçerlidir.            Bu şekilde karar alınması olağan toplantı yerine geçmez.

         Genel Kurulun Görev ve Yetkileri

         Madde 9-Aşağıda yazılı hususlar genel kurulca görüşülüp karara bağlanır.   

         1-Dernek organlarının seçilmesi,

         2-Dernek tüzüğünün değiştirilmesi,

         3-Yönetim ve denetim kurulları raporlarının görüşülmesi ve yönetim kurulunun ibrası,

         4-Yönetim kurulunca hazırlanan bütçenin görüşülüp aynen veya değiştirilerek kabul edilmesi,

5-Derneğin diğer organlarının denetlenmesi ve gerek görüldüğünde haklı sebeplerle onların görevden alınması,

6- Üyeliğin reddi veya üyelikten çıkarma hakkında verilen yönetim kurulu kararlarına karşı yapılan itirazların incelenmesi ve karara bağlanması,

         7-Dernek için gerekli olan taşınmaz malların satın alınması veya mevcut taşınmaz malların satılması hususunda yönetim kuruluna yetki verilmesi,

         8-Yönetim kurulunca dernek çalışmaları ile ilgili olarak hazırlanacak yönetmelikleri inceleyip aynen veya değiştirilerek onaylanması,

         9-Dernek yönetim ve denetim kurullarının kamu görevlisi olmayan başkan ve üyelerine verilecek ücret ile her türlü ödenek, yolluk ve tazminatlar ile dernek hizmetleri için görevlendirilecek üyelere verilecek gündelik ve yolluk miktarlarının tespit edilmesi,

         10-Derneğin federasyona katılması ve ayrılmasının kararlaştırılması,

         11-Derneğin şubelerinin açılmasının kararlaştırılması ve açılmasına karar verilen şube ile ilgili işlemlerin yürütülmesi husunda yönetim kuruluna yetki verilmesi,

         12-Derneğin uluslar arası faaliyette bulunması, yurt dışındaki dernek ve kuruluşlara üye olarak katılması veya ayrılması,

         13-Derneğin vakıf kurması,

         14-Derneğin fesih edilmesi,

         15-Yönetim kurulunun diğer önerilerinin incelenip  karara bağlanması,

16-Derneğin en yetkili organı olarak derneğin diğer bir organına verilmemiş olan işlerin görülmesi ve yetkilerin kullanılması,

17-Derneğe bağışlanan Fitre ve Zekatların ayrıca kaydedilerek Dini usule uygun karşılıksız dağıtılmasının sağlanması ve takibi,

18-Mevzuatta genel kurulca yapılması belirtilen diğer görevlerin yerine getirilmesi,

         Yönetim Kurulunun Teşkili, Görev ve Yetkileri

         Madde 10-Yönetim kurulu Beş (5) asıl ve Beş (5)  yedek üye olarak genel kurulca seçilir.

Yönetim kurulu, seçimden sonraki ilk toplantısında bir kararla görev bölüşümü yaparak başkan, başkan yardımcısı, sekreter, sayman ve üye’yi belirler. 

         Yönetim kurulu, tüm üyelerin haber edilmesi şartıyla her zaman toplantıya çağrılabilir. Üye tamsayısının yarısından bir fazlasının hazır bulunması ile toplanır. Kararlar, toplantıya katılan üye tam sayısının salt çoğunluğu ile alınır.

         Yönetim kurulu asıl üyeliğinde istifa veya başka sebeplerden dolayı boşalma olduğu taktirde genel kurulda aldığı oy çokluğu sırasına göre yedek üyelerin göreve çağrılması mecburidir.

         Yönetim Kurulunun Görev ve Yetkileri

         Yönetim kurulu aşağıdaki hususları yerine getirir.

         1-Derneği temsil etmek veya bu hususta kendi üyelerinden birine veya bir üçüncü kişiye yetki vermek,

         2-Gelir ve gider hesaplarına ilişkin  işlemleri yapmak ve gelecek döneme ait bütçeyi hazırlayarak genel kurula sunmak,

         3-Derneğin çalışmaları ile ilgili yönetmelikleri hazırlayarak genel kurul onayına sunmak,

         4-Genel kurulun verdiği yetki ile taşınmaz mal satın almak, derneğe ait taşınır ve taşınmaz malları satmak, bina veya tesis inşa ettirmek, kira sözleşmesi yapmak, dernek lehine rehin ipotek veya ayni haklar tesis ettirmek,

         5-Genel kurulun verdiği yetki ile şube açmaya ilişkin işlemlerin yürütülmesini sağlamak,

6-Derneğin şubelerinin denetlenmesini sağlamak,

         7-Gereli görülen yerlerde temsilcilik açılmasını sağlamak,

         8-Genel kurulda alınan kararları uygulamak,

         9-Her faaliyet yılı sonunda derneğin işletme hesabı tablosu veya bilanço ve gelir tablosu ile yönetim kurulu çalışmalarını açıklayan raporunu düzenlemek,  toplandığında genel kurula sunmak,

         10-Bütçenin uygulanmasını sağlamak,

         11-Derneğe üye alınması veya üyelikten çıkarılma hususlarında karar vermek,

12-Derneğin amacını gerçekleştirmek için yetkisi dahilinde her çeşit kararı almak ve uygulamak,

13-Mevzuatın kendisine verdiği diğer görevleri  yapmak ve yetkileri kullanmak,

         Denetim Kurulunun Teşkili, Görev ve Yetkileri

         Madde 11-Denetim kurulu, üç  (3) asıl ve üç (3) yedek  üye olarak genel kurulca seçilir.

         Denetim kurulu asıl üyeliğinde istifa veya başka sebeplerden dolayı boşalma olduğu taktirde genel kurulda aldığı oy çokluğu sırasına göre yedek üyelerin göreve çağrılması mecburidir.

         Denetim Kurulunun Görev ve Yetkileri

         Denetim kurulu; derneğin, tüzüğünde gösterilen amaç ve amacın gerçekleştirilmesi için sürdürüleceği belirtilen çalışma konuları doğrultusunda faaliyet gösterip göstermediğini, defter, hesap ve kayıtların mevzuata ve dernek tüzüğüne uygun olarak tutulup tutulmadığını, dernek tüzüğünde tespit edilen esas ve usullere göre ve bir yılı geçmeyen aralıklarla denetler ve denetim sonuçlarını bir rapor halinde yönetim kuruluna ve toplandığında genel kurula sunar.

         Denetim kurulu, gerektiğinde genel kurulu toplantıya çağırır.

Derneğin Gelir Kaynakları

         Madde 12-Derneğin gelir kaynakları aşağıda sayılmıştır.

         1- Mağdur Halil Demir Ailesinin Zekatı, Fitresi ve gelirinden bir miktarının Derneğe ayni veya nakdi bağış olarak aktarılması.

         2-Üye aidatı: Üyelerden ilk girişte 20,00.-TL giriş aidatı,yıllık olarakta 120,00.-TL (Aylık  10.-TL) aidat alınır. Bu miktarları artırmaya veya eksiltmeye genel kurul yetkilidir,

         3-Gerçek ve tüzel kişilerin kendi isteği ile derneğe yaptıkları ayni ve nakdi bağış ve yardımlar,

4-Dernek tarafından tertiplenen çay ve yemekli toplantı, gezi ve eğlence, temsil, konser, spor yarışması ve konferans gibi faaliyetlerden sağlanan gelirler,

5-Derneğin mal varlığından ve işletmelerinden elde edilen gelirler,

6-Yardım toplama hakkındaki mevzuat hükümlerine uygun olarak toplanacak fitre, zekat, ayni ve nakdi bağış ve yardımlar,

7-Derneğin, amacını gerçekleştirmek için ihtiyaç duyduğu geliri temin etmek amacıyla giriştiği ticari faaliyetlerden elde edilen kazançlar,

8-Diğer gelirler.      

         Derneğin Defter Tutma Esas ve Usulleri ve Tutulacak Defterler *

  Madde 13-Defter tutma esasları;

Dernekte, işletme hesabı esasına göre defter tutulur. Ancak, yıllık brüt gelirin Dernekler Yönetmeliğinin 31. Maddesinde belirtilen haddi aşması durumunda takip eden hesap döneminden başlayarak bilanço esasına göre defter tutulur.

Bilanço esasına geçilmesi durumunda, üst üste iki hesap döneminde yukarıda belirtilen haddin altına düşülürse, takip eden yıldan itibaren işletme hesabı esasına dönülebilir.

Yukarıda belirtilen hadde bağlı kalmaksızın yönetim kurulu kararı ile bilanço esasına göre defter tutulabilir.

Derneğin ticari işletmesi açılması durumunda, bu ticari işletme için, ayrıca Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre defter tutulur.

Kayıt Usulü

Derneğin defter ve kayıtları Dernekler Yönetmeliğinde belirtilen usul ve esaslara uygun olarak tutulur.

Tutulacak Defterler

Dernekte, aşağıda yazılı defterler tutulur.

a)İşletme hesabı esasında tutulacak defterler ve uyulacak esaslar aşağıdaki gibidir:

1-Karar Defteri: Yönetim kurulu kararları tarih ve numara sırasıyla bu deftere yazılır ve kararların altı toplantıya katılan üyelerce imzalanır.

2-Üye Kayıt Defteri: Derneğe üye olarak girenlerin kimlik bilgileri, derneğe giriş ve çıkış tarihleri bu deftere işlenir. Üyelerin ödedikleri giriş ve yıllık aidat miktarları bu deftere işlenebilir.

3-Evrak Kayıt Defteri: Gelen ve giden evraklar, tarih ve sıra numarası ile bu deftere kaydedilir. Gelen evrakın asılları ve giden evrakın kopyaları dosyalanır. Elektronik posta yoluyla gelen veya giden evraklar çıktısı alınmak suretiyle saklanır.

4-İşletme Hesabı Defteri: Dernek adına alınan gelirler ve yapılan giderler açık ve düzenli olarak bu deftere işlenir.

5-Alındı Belgesi Kayıt Defteri: Alındı belgelerinin seri ve sıra numaraları, bu belgeleri alan ve iade edelerin adı, soyadı ve imzaları ile aldıkları ve iade ettikleri tarihler bu deftere işlenir.

6-Demirbaş Defteri: Derneğe ait demirbaşların edinme tarihi ve şekli ile kullanıldıkları veya verildikleri yerler ve kullanım sürelerini dolduranların kayıttan düşürülmesi bu deftere işlenir.

Alındı Belgesi Kayıt Defteri ile Demirbaş Defterinin tutulması zorunlu değildir.

b)Bilanço esasında tutulacak defterler ve uyulacak esaslar aşağıdaki gibidir:

1-(a) bendinin 1, 2 ve 3 üncü alt bentlerinde kayıtlı defterler bilanço esasında defter tutulması durumunda da tutulur.

2-Yevmiye Defteri ve Büyük Defter: Bu defterlerin tutulma usulü ile kayıt şekli Vergi Usul Kanunu ile bu Kanununun Maliye Bakanlığına verdiği yetkiye istinaden yayımlanan Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğleri esaslarına göre yapılır.

Defterlerin Tasdiki

Dernekte, tutulması zorunlu olan defterler (Büyük Defter hariç), kullanmaya başlamadan önce il dernekler müdürlüğüne veya notere tasdik ettirilir. Bu defterlerin kullanılmasına sayfaları bitene kadar devam edilir ve defterlerin ara tasdiki yapılmaz. Ancak, bilanço esasına göre tutulan Yevmiye Defteri’nin kullanılacağı yıldan önce gelen son ayda, her yıl yeniden tasdik ettirilmesi zorunludur.

Gelir Tablosu ve Bilanço Düzenlenmesi

İşletme hesabı esasına göre kayıt tutulması durumunda yıl sonlarında (31 Aralık) (Dernekler Yönetmeliği EK-16’da belirtilen) “İşletme Hesabı Tablosu” düzenlenir. Bilanço esasına göre defter tutulması durumunda ise, yılsonlarında (31 Aralık), Maliye Bakanlığınca yayımlanan Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğlerini esas alarak bilanço ve gelir tablosu düzenlenir.

                  Derneğin Gelir ve Gider İşlemleri*

Madde 14-Gelir ve gider belgeleri;

Dernek gelirleri, (Dernekler Yönetmeliği EK- 17’de örneği bulunan) “Alındı Belgesi” ile tahsil edilir. Dernek gelirlerinin bankalar aracılığı ile tahsili halinde banka tarafından düzenlenen dekont veya hesap özeti gibi belgeler alındı belgesi yerine geçer.

Dernek giderleri ise fatura, perakende satış fişi, serbest meslek makbuzu gibi harcama belgeleri ile yapılır. Ancak derneğin, Gelir Vergisi Kanununun 94’üncü maddesi kapsamında bulunan ödemeleri için Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre gider pusulası, bu kapsamda da bulunmayan ödemeleri için (Dernekler Yönetmeliği EK-13’te örneği buluna) “Gider Makbuzu” veya “Banka Dekontu” gibi belgeler harcama belgesi olarak kullanılır.

Dernek tarafından kişi, kurum veya kuruluşlara yapılacak bedelsiz mal ve hizmet teslimleri (Dernekler Yönetmeliği EK-14’te örneği bulunan) “Ayni Yardım Teslim Belgesi” ile yapılır. Kişi, kurum veya kuruluşlar tarafından derneğe yapılacak bedelsiz mal ve hizmet teslimleri ise (Dernekler Yönetmeliği EK-15’te örneği bulunan) “Ayni Bağış Alındı Belgesi” ile kabul edilir.

Bu belgeler; Ek-13, Ek-14 ve Ek-15’te gösterilen biçim ve ebatta, müteselsil seri ve sıra numarası taşıyan, kendinden karbonlu elli asıl ve elli koçan yaprağından meydana gelen ciltler veya elektronik sistemler ve yazı makineleri aracılığıyla yazdırılacak form veya sürekli form şeklinde bastırılır. Form veya sürekli form şeklinde bastırılacak belgelerin, belirtilen nitelikte olması zorunludur.

Alındı Belgeleri

Dernek gelirlerinin tahsilinde kullanılacak “Alındı Belgeleri” (Dernekler Yönetmeliği EK- 17’de gösterilen biçim ve ebatta) yönetim kurulu kararıyla, matbaaya bastırılır.

Alındı belgelerinin bastırılması ve kontrolü, matbaadan teslim alınması, deftere kaydedilmesi, eski ve yeni saymanlar arasında devir teslimi ve alındı belgesi ile dernek adına gelir tahsil edecek kişi veya kişiler tarafından bu alındı belgelerinin kullanımına ve toplanılan gelirlerin teslimine ilişkin hususlarda Dernekler Yönetmeliğinin ilgili hükümlerine göre hareket edilir.

Yetki Belgesi

Yönetim kurulu asıl üyeleri hariç, dernek adına gelir tahsil edecek kişi veya kişiler, yetki süresi de belirtilmek suretiyle, yönetim kurulu kararı ile tespit edilir. Gelir tahsil edecek kişilerin açık kimliği, imzası ve fotoğraflarını ihtiva eden (Dernekler Yönetmeliği Ek-19’da yer alan) “Yetki Belgesi” dernek tarafından iki nüsha olarak düzenlenerek, dernek yönetim kurulu başkanınca onaylanır. Yönetim kurulu asıl üyeleri yetki belgesi olmadan gelir tahsil edebilir.

Yetki belgelerinin süresi yönetim kurulu tarafından en çok bir yıl olarak belirlenir. Süresi biten yetki belgeleri birinci fıkraya göre yenilenir. Yetki belgesinin süresinin bitmesi veya adına yetki belgesi düzenlenen kişinin görevinden ayrılması, ölümü, işine veya görevine son verilmesi gibi hallerde, verilmiş olan yetki belgelerinin dernek yönetim kuruluna bir hafta içinde teslimi zorunludur. Ayrıca, gelir toplama yetkisi yönetim kurulu kararı ile her zaman iptal edilebilir.”

Gelir ve Gider Belgelerinin Saklama Süresi;

Defterler hariç olmak üzere, dernek tarafından kullanılan alındı belgeleri, harcama belgeleri ve diğer belgeler özel kanunlarda belirtilen süreler saklı kalmak üzere, kaydedildikleri defterlerdeki sayı ve tarih düzenine uygun olarak 5 yıl süreyle saklanır.

         Beyanname Verilmesi*

Madde 15-, Derneğin, bir önceki yıla ait faaliyetleri ile gelir ve gider işlemlerinin yıl sonu itibarıyla sonuçlarına ilişkin (Dernekler Yönetmeliği EK-21’de sunulan) “Dernek Beyannamesi” dernek yönetim kurulu tarafından onaylandıktan sonra, her takvim yılının ilk dört ayı içinde dernek başkanı tarafından ilgili mülki idare amirliğine verilir.

Bildirim Yükümlülüğü                        *

Madde 16-Mülki amirliğe yapılacak bildirimler;

Genel Kurul Sonuç Bildirimi

Olağan veya olağanüstü genel kurul toplantılarını izleyen otuz gün içinde, yönetim ve denetim kurulları ile diğer organlara seçilen asıl ve yedek üyeleri içeren (Dernekler Yönetmeliği Ek-3’te yer alan) Genel Kurul Sonuç Bildirimi mülki idare amirliğine verilir. Genel kurul toplantısında tüzük değişikliği yapılması halinde; genel kurul toplantı tutanağı, tüzüğün değişen maddelerinin eski ve yeni şekli, her sayfası yönetim kurulu üyelerinin salt çoğunluğunca imzalanmış dernek tüzüğünün son şekli, bu fıkrada belirtilen süre içinde ve bir yazı ekinde mülki idare amirliğine verilir

Taşınmazların Bildirilmesi

Derneğin edindiği taşınmazlar tapuya tescilinden itibaren otuz gün içinde (Dernekler Yönetmeliği EK-26’da sunulan) “Taşınmaz Mal Bildirimi”ni doldurmak suretiyle mülki idare amirliğine bildirilir.

Yurtdışından Yardım Alma Bildirimi

Dernek tarafından, yurtdışından yardım alınacak olması durumunda yardım alınmadan önce (Dernekler Yönetmeliği EK-4’te belirtilen) “Yurtdışından Yardım Alma Bildirimi” doldurup mülki idare amirliğine bildirimde bulunulur.

Nakdi yardımların bankalar aracılığıyla alınması ve kullanılmadan önce bildirim şartının yerine getirilmesi zorunludur.

Değişikliklerin Bildirilmesi

Derneğin yerleşim yerinde meydana gelen değişiklik (Dernekler Yönetmeliği EK-24’te belirtilen) “Yerleşim Yeri Değişiklik Bildirimi”; genel kurul toplantısı dışında dernek organlarında meydana gelen değişiklikler (Dernekler Yönetmeliği EK-25’te belirtilen) “Dernek Organlarındaki Değişiklik Bildirimi” doldurulmak suretiyle, değişikliği izleyen otuz gün içinde mülki idare amirliğine bildirilir.

Dernek tüzüğünde yapılan değişiklikler de tüzük değişikliğinin yapıldığı genel kurul toplantısını izleyen otuz gün içinde, genel kurul sonuç bildirimi ekinde mülki idare amirliğine bildirilir.

Derneğin İç Denetimi

  Madde 17-Dernekte genel kurul, yönetim kurulu veya denetim kurulu tarafından iç denetim yapılabileceği gibi, bağımsız denetim kuruluşlarına da denetim yaptırılabilir. Genel kurul, yönetim kurulu veya bağımsız denetim kuruluşlarınca denetim yapılmış olması, denetim kurulunun yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz.

Denetim kurulu tarafından en geç yılda bir defa derneğin denetimi gerçekleştirilir. Genel kurul veya yönetim kurulu, gerek görülen hallerde denetim yapabilir veya bağımsız denetim kuruluşlarına denetim yaptırabilir.

Derneğin Borçlanma Usulleri          

Madde 18-Dernek amacını gerçekleştirmek ve faaliyetlerini yürütebilmek için ihtiyaç duyulması halinde Genel Kurulun Yönetim Kuruluna yetki vermesi ile borçlanma yapabilir.

Bu borçlanma kredili mal ve hizmet alımı konularında olabileceği gibi nakit olarak ta yapılabilir. Ancak bu borçlanma, derneğin gelir kaynakları ile karşılanamayacak miktarlarda ve derneği ödeme güçlüğüne düşürecek nitelikte yapılamaz.

Derneğin Şubelerinin Kuruluşu

Madde 19-Dernek, gerekli görülen yerlerde genel kurul kararıyla şube açabilir. Bu amaçla dernek yönetim kurulunca yetki verilen en az üç kişilik kurucular kurulu, Dernekler Yönetmeliği’nde belirtilen şube kuruluş bildirimini ve gerekli belgeleri, şube açılacak yerin en büyük mülki amirliğine verir.

  

   Şubelerin Görev ve Yetkileri

Madde 20-Şubeler, tüzel kişiliği olamayan, dernek amaç ve hizmet konuları doğrultusunda özerk faaliyetlerde bulunmakla görev ve yetkili, tüm işlemlerinden doğan alacak ve borçlarından ötürü kendisinin sorumlu olduğu dernek iç örgütüdür.

Şubelerin Organları ve Şubelere Uygulanacak Hükümler

Madde 21- Şubenin organları, genel kurul, yönetim kurulu ve denetim kurulu’dur.

Genel kurul, şubenin kayıtlı üyelerinden oluşur. Yönetim kurulu, beş asıl ve beş yedek, denetim kurulu ise üç asıl ve üç yedek üye olarak şube genel kurulunca seçilir.

Bu organların görev ve yetkileri ile bu tüzükte yer alan dernekle ilgili diğer hükümler, mevzuatın öngördüğü çerçevede şube’de de  uygulanır.

Şubelerin Genel Kurullarının Toplanma Zamanı ve Genel Merkez Genel Kurulunda Nasıl Temsil Edileceği

Madde 22-Şubeler, genel kurul olağan toplantılarını genel merkez genel kurulu toplantısından en az iki ay önce bitirmek zorundadırlar.

   Şubelerin olağan genel kurulu, 3 yılda bir, Eylül ayı içersinde, şube yönetim kurulunca belirlenecek gün yer ve saatte toplanır.

Şubeler, genel kurul sonuç bildiriminin bir örneğini toplantının yapıldığı tarihi izleyen otuz gün içinde mülki idare amirliğine ve dernek genel merkezine bildirmek zorundadırlar.

Şubeler, şube sayısı üçe kadar genel merkez genel kurulunda tüm üyelerin doğrudan katılımı ile; şube sayısı üçten fazla olması durumunda ise, şubede kayıtlı her yirmi (20) üye için bir (1), arta kalan üye  sayısı  10‘dan fazla ise bu üyeler içinde bir olmak üzere şube genel kurulunda seçilecek delegeler aracılığı ile genel merkez genel kuruluna katılma hakkına sahiptir.

Genel merkez genel kuruluna en son şube genel kurulunda seçilen delegeler katılır. Genel merkez yönetim ve denetim kurulu üyeleri genel merkez genel kuruluna katılır, ancak şube adına delege seçilmedikleri sürece oy kullanamazlar.

Şubelerin yönetim veya denetim kurulunda görevli olanlar genel merkez yönetim veya denetim kuruluna seçildiklerinde şubedeki görevinden ayrılırlar.

Temsilcilik Açma*

Madde 23-Dernek, gerekli gördüğü yerlerde dernek faaliyetlerini yürütmek amacıyla yönetim kurulu kararıyla temsilcilik açabilir. Temsilciliğin adresi, yönetim kurulu kararıyla temsilci olarak görevlendirilen kişi veya kişiler tarafından o yerin mülkî idare amirliğine yazılı olarak bildirilir. Temsilcilik, dernek genel kurulunda temsil edilmez. Şubeler temsilcilik açamazlar.

         Tüzüğün Ne Şekilde Değiştirileceği

         Madde 24-Tüzük değişikliği genel kurul kararı ile yapılabilir.

Genel kurulda tüzük değişikliği yapılabilmesi için genel kurula katılma ve oy kullanma hakkı bulunan üyelerin 2/3 çoğunluğu aranır. Çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz.

         Tüzük değişikliği için gerekli olan karar çoğunluğu toplantıya katılan ve oy kullanma hakkı bulunan üyelerin oylarının 2/3’ü’dür. Genel kurulda tüzük değişikliği oylaması açık olarak yapılır.

         Derneğin  Feshi ve  Mal Varlığının  Tasfiye   Şekli

         Madde 25-Genel kurul, her zaman derneğin feshine karar verebilir.

Genel kurulda fesih konusunun görüşülebilmesi için genel kurula katılma ve oy kullanma hakkı bulunan üyelerin 2/3 çoğunluğu aranır. Çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz.

Fesih kararının alınabilmesi için gerekli olan karar çoğunluğu toplantıya katılan ve oy kullanma hakkı bulunan üyelerin oylarının 2/3’ü’dür. Genel kurulda  fesih kararı oylaması açık olarak yapılır.

Tasfiye İşlemleri

Genel kurulca fesih kararı verildiğinde, derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi son yönetim kurulu üyelerinden oluşan tasfiye kurulunca yapılır. Bu işlemlere, feshe ilişkin genel kurul kararının alındığı veya kendiliğinden sona erme halinin kesinleştiği tarihten itibaren başlanır. Tasfiye süresi içinde bütün işlemlerde dernek adında “Tasfiye Halinde Bahçeli Halil Demir    Yardımlaşma Ve Dayanışma Derneği Tüzüğü” ibaresi kullanılır.

Tasfiye kurulu, mevzuata uygun olarak derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi işlemlerini baştan sonuna kadar tamamlamakla görevli ve yetkilidir. Bu kurul, önce derneğin hesaplarını inceler. İnceleme esnasında derneğe ait defterler, alındı belgeleri, harcama belgeleri, tapu ve banka kayıtları ile diğer belgelerinin tespiti yapılarak varlık ve yükümlülükleri bir tutanağa bağlanır. Tasfiye işlemeleri sırasında derneğin alacaklılarına çağrıda bulunulur ve varsa malları paraya çevrilerek alacaklılara ödenir. Derneğin alacaklı olması durumunda alacaklar tahsil edilir. Alacakların tahsil edilmesi ve borçların ödenmesinden sonra kalan tüm  para,  mal ve hakları, Bahçe Cumhuriyet Mahallesi Muhtarlığına devredilir. Tasfiyeye ilişkin tüm işlemler tasfiye tutanağında gösterilir ve tasfiye işlemleri, mülki idare amirliklerince haklı bir nedene dayanılarak verilen ek süreler hariç üç ay içinde tamamlanır.

Derneğin para, mal ve haklarının tasfiye ve intikal işlemlerinin tamamlanmasını müteakip tasfiye kurulu tarafından durumun yedi gün içinde bir yazı ile dernek merkezinin bulunduğu yerin mülki idare amirliğine bildirilmesi ve bu yazıya tasfiye tutanağının da eklenmesi zorunludur.

Derneğin defter ve belgelerini tasfiye kurulu sıfatıyla son yönetim kurulu üyeleri saklamakla görevlidir. Bu görev, bir yönetim kurulu üyesine de verilebilir. Bu defter ve belgelerin saklanma süresi beş yıldır.

         Hüküm Eksikliği

         Madde 26-Bu tüzükte belirtilmemiş hususlarda  Dernekler Kanunu, Türk Medeni Kanunu ve bu kanunlara atfen çıkartılmış olan Dernekler Yönetmeliği ve ilgili diğer mevzuatın dernekler hakkındaki hükümleri uygulanır.

         Kurucu Üyeler

         Madde 27: Bahçeli Halil Demir Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği Kurucu Üyeleri:

         1-Mustafa DEMİR                       : Kurucu Geçici Genel Başkan

         2-Mehmet Münir DEMİR            : Kurucu Geçici Genel Başkan Yardımcısı

         3-Hasan DEMİR                       : Kurucu Geçici Sekreter Üye

         4-Hüseyin DEMİR                     : Kurucu Üye

         5-Ümmühanı DEMİR                 : Kurucu Üye

         6-Elife Esra DEMİR                 : Kurucu Geçici Muhasip Üye

         7-İbrahim DEMİR                       : Kurucu Üye

Geçici Madde 1- Derneğin ilk Genel Kurulu toplanıncaya ve görev taksimine kadar Dernek adına Üye kabülüne,Tebligat almaya, yardım ve bağış almaya ve iki imza ile Yardım  yapmaya ve dernek adına diğer her türlü iş ve işlemleri yapmaya Dernek Kurucu Üyelerinden Mehmet Münir Demir, Hasan Demir ve Hüseyin Demir Yetkilidir.

 

Bu tüzük 27 (Yirmiyedi)  maddeden ve 1 (Bir) geçici maddeden ibarettir.

                                                10/10/2014

  

 Mustafa DEMİR                                              Mehmet Münir DEMİR          

 Kurucu Geçici Başkan                                Kurucu Geçici Başkan Yardımcısı

 

 

Hasan DEMİR                            Hüseyin DEMİR                Ümmühanı DEMİR

 Kurucu Geçici Sekreter Üye               Kurucu Üye                          Kurucu Üye

 

                       

                     Elif Esra DEMİR                                                    İbrahim DEMİR
             Kurucu Geçici Muhasip Üye                                              Kurucu Üye